< شناخت کوتاه از حضرت مهدى(عج) نام: محمّد. پدر: امام حسن عسکرى(ع). مادر: نرجس( [4] ). القاب: حجت ، خاتم ، صاحب الزّمان ، قائم ، منتظَر ، و از همه مشهورتر مهدى. شکل: چون ستاره درخشان نورانى ، و داراى خالى سیاه بر گونه راست . زاد روز: شب نیمه شعبان 255 ، هنگام طلوع فجر. زادگاه: شهر سامراء. غیبت صغرى: از سنّ پنج سالگى به مدّت 69 سال. نمایندگان: چهار نفر از شخصیّت هاى شیعه به نامهاى: 1 ــ ابو عمرو ، عثمان بن سعید بن عمرو عمرى اسدى ، وکیل و نماینده پیشین امام هادى و امام عسکرى علیهما السّلام. 2 ــ فرزند او ، ابو جعفر ، محمد بن عثمان بن سعید ، در گذشته 304. 3 ــ أبوالقاسم ، حسین بن روح بن ابى بحر نوبختى ، در گذشته 326. 4 ــ ابوالحسن على بن محمد سمرى ، در گذشته 329. محل اقامت نامبردگان بغداد ، و کلیّه امور شیعیان و خواسته ها و نامه هاى آنان به وسیله این چهار نفر انجام و ردّ و بدل مى شد; و آرامگاه آنان نیز در بغداد مشهور است. غیبت کبرى: با در گذشت چهارمین نماینده و سفیر آن حضرت از سال 329 آغاز گردید; و تا به هنگام فرمان الهى مبنى بر اجازه ظهور و قیام آن بزرگوار ، همچنان ادامه خواهد داشت. نمـایندگان و وظـیفه مردم در دوران غیبت کبرى: کسیکه فقیه خویشتن دار ، مخالف هواى نفس ، و فرمانبر امر خداوند باشد ، او نماینده امام زمان است; و بر دیگران لازم است از او پیروى کنند; زیرا اینگونه افراد از طرف امام بر مردم حجّت اند ، و امام از طرف خداوند بر آنان حجت باشد( [5] ). هنگام ظهور: آنگاه که منادى حقّ از جانب آسمان ندا دهد: حقّ با آل محمّد است. نام مهدى بر سر زبانها افتد; مردم دلباخته او شوند; و از کسى جز او سخن نگویند. محل ظهور: مکّه معظّمه. محل بیعت ( تعهّد مردم در پیروى از امام ): مسجدالحرام ، میان رکن و مقام. نشانى: فرشته اى از بالاى سر او فریاد مى زند: این مهدى است ، او را پیروى کنید. یادگار أنبیاء: انگشتر سلیمان در انگشت او ، عصاى موسى در دستش ، و بطور خلاصه آنچه خوبان همه دارند او تنها دارد. یاران: سیصد و سیزده نفر ( به عدد اصحاب بدر ) ، افرادى باشند که هسته مرکزى زمامدارى او را تشکیل دهند; و در حقیقت کارگردانان اصلى قیام مهدى(ع) ، و کارگزاران درجه اوّل انقلاب جهانى اسلام خواهند بود که از اطراف جهان به دور حضرتش گرد آیند. روش حکومتى: بر اساس قرآن و سیره پیامبر(ص) و امام امیرمؤمنان(ع). شعاع و دامنه حکومت: سراسر جهان را فرا گیرد; و زمین را از عدل و داد پر کند در حالى که از جور و ستم پر شده باشد. مرکز حکومت: مسجد کوفه ، ــ مرکز خلافت و حکومت جدّ بزرگوارش على(ع) ــ . چگونگى پیروزى بر دشمنان: همانند پیروزى جدّ عالى مقامش پیامبر اکـرم(ص) بر کافران و مشرکـان ، خداوند او را با گـروههاى منظّم هزار نفرى از فرشتگان( [6] ) یا سه هزار نفرى که از آسمان فرود آمدند( [7] ) یا پنج هزار نفرى که داراى نشان مخصوص بودند( [8] ) مدد داد; و نیز در جبهه هاى جنگ یاریش کند ، آنچنان که مؤمنان را در حال شکست در بدر( [9] ) و دیگر جبهه هاى فراوان و روز تاریخى حنین( [10] ) یارى و پیروز فرمود و در جنگ احزاب ، رعب و وحشت در دل کفار و مشرکان فرو ریخت( [11] ). مدت زمامدارى: روایات که ـ اکثراً مربوط به اهل تسنّن است ـ در این باره باختلاف سخن گفته ، امّا به عقیده شیعه خدا آگاه است. وزیر و معاون: عیسى(ع) از آسمان فرود آید و به عنوان وزیر با حضرتش همکارى نماید. برکات حکومت و رهبرى او: درهاى خیر و برکت از آسمان به روى مردم گشوده شود; عمرها به درازا کشد; مردم همه در رفاه و بى نیازى بسر برند; شهرها همه بر اثر آبادانى و سرسبزى به هم پیوسته گردند ، آنچنان که مسافران را به برداشتن توشه نیازى نخواهد بود; و اگر زنى یا زنانى تنها از مشرق به مغرب روند کسى را با آنها کارى نباشد. (راه شناخت مهدى (علیه السلام)) براى شناخت حضرت مهدى (علیه السلام) و ویژگى هاى شخصى و کیفیت غیبت و ظهور او هیچ وسیله اى بهتر از آیات شریفه قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم السلام)نیست. با اینکه در این زمینه و با اتکاى به همین آیات و روایات، بیش از هزار کتاب و رساله نوشته شده است بازهم به طور یقین مى توان گفت که در تمامى آنها، جز بخش کوچکى از معارف مربوط به این آخرین ذخیره الهى، تبیین نشده است. زیرا ابعاد وجودى او را ـ همچنان که در باره امیرالمؤمنین (علیه السلام)فرموده اند ـ کسى جز خدا و پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم)به تمام و کمال نشناسد. و باز کلام خدا و پیامبر و اهلبیت را هرکسى به درستى فهم نتواند کرد. علاوه بر این، خاصیت دوران غیبت است که نمى توان مطمئن بود که همه فرمایشات آنان به ما رسیده باشد. با این همه، آنچه در پى مى آید تنها مرورى بر پاره اى عناوین و ذکر نمونه هایى در هر باب است. بسان بر گرفتن قطره هایى از دریایى بى کرانه، که گفته اند: آب دریا را اگر نتوان کشید***هم به قدر تشنگى باید چشید (مهدى (علیه السلام) و قرآن) الف) همپاى قرآن: اینکه پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) در سفارش مشهور خویش فرمود: «انى تارک فیکم الثقلین کتاب اللّه و عترتى ما ان تمسّکتم بهما لن تضلّوا ابداً»( [ 12] نام لقب کنیه نام پدر نام مادر تاریخ ولادت محل ولادت مدت امامت مدت عمر تاریخ شهادت علت شهادت نام قاتل محل دفن شماره فرزندان 01 محمد مصطفی ابوالقاسم عبدالله آمنه 17ربیع الاول عام الفیل مکه معظمه 23 سال 63 سال 28ماه صفر سنه 1هجری ذراع زهرآلودذبیحه زن یهودیه خیبری مدینه طیبه 3 پسر و4 دختر 02 علی مرتضی ابوالحسن عمران ابوطالب فاطمه 13ماه رجب عام الفیل مکه مکرمه خانه کعبه 30 سال 63 سال 21ماه رمضان سنه 40هجری تحریکات قطام عبدالرحمن بن ملجم نجف اشرف 12پسرو16دختر 03 فاطمه زهراء ام ابیها محمد خدیجه کبری 20 جمادی الثانیة سنه 5بعثت مکه خانه خدیجه - 18 سال 3جمادی الثانیة سنه 11هجری صدمات وارده ثانی یا قنفذ مدینه طیبه 3 پسرو2 دختر 04 حسن مجتبی ابومحمد علی فاطمه 15ماه رمضان سنه 3هجری مدینه طیبه 10سال 47 سال 7 یا 28صفر سنه 5 هجری تحریک معاویه وزهرجعده جعده دختراشعث بقیع 8 پسرو7 دختر 05 حسین سیدالشهداء ابوعبدالله علی فاطمه 3ماه شعبان سنه 4هجری مدینه طیبه 11سال 57 سال 10ماه محرم سنه 61 هجری عدم بیعت با یزیدلعین شمربن ذی الجوشن کربلا معلی 3 پسرو2 دختر 06 علی زین العابدین ابومحمد حسین شهربانوبنت یزدگرد 5شعبان یا15جمادی الاول سنه 38هجری مدینه طیبه 35سال 57 سال 25ماه محرم سنه 95هجری زهر ولید هشام بن عبدالملک بقیع 11پسرو4 دختر 07 محمد باقر العلوم ابوجعفر علی فاطمه بنت الحسن غره رجب یا 3 ماه صفرسنه 57 هجری مدینه طیبه 19سال 57 سال 7 ذی الحجه سنه 114هجری به تحریک هشام ابراهیم بن ولیدزهرآلود بقیع 5 پسرو2 دختر 08 جعفر صادق ابوعبدالله محمد ام فروه 17ربیع الاول سنه 83 هجری مدینه طیبه 34سال 65 سال 25شوال المکرم سنه 148هجری مسمومیت به زهر منصور دوانیقی بقیع 7 پسرو3 دختر 09 موسی کاظم ابوالحسن جعفر حمیده 7 ماه صفر سنه 128 هجری مدینه طیبه 35سال 55 سال 25ماه رجب سنه 183هجری خرمای زهرآلود هارون یحیی برمکی سندی کاظمین 18پسرو19دختر 10 علی رضا ابوالحسن موسی نجمه تکتم 11ذی القعده سنه 148 هجری مدینه طیبه 20سال 55 سال آخر ماه صفر سنه 203 هجری انگور زهرآلود مأمون ملعون سنابادخراسان 1 پسرو1 دختر 11 محمد جواد تقی ابوجعفر علی سبیکه نوبیه 15یا19رمضان یا10رجب سنه 195هجری مدینه طیبه 17سال 25 سال آخر ذی القعده سنه 220 مسمومیت به زهردخترمامون معتصم عباسی کاظمین 2 پسرو2 دختر 12 علی هادی نقی ابوالحسن محمد سمانه مغربیه 15ذی الحجه سنه 212 هجری مدینه طیبه 33سال 42 سال 3 ماه رجب سنه 254 هجری طعام زهرآلود متوکل عباسی سامراء 4 پسر و 1 دختر 13 حسن زکی عسکری ابومحمد علی حدیث سلیل 8 ربیع الثانی سنه 232 هجری مدینه طیبه 6 سال 28 سال 8 ربیع الاول سنه 260 هجری شربت زهرآلود معتمد عباسی سامراء 1 پسر 14 محمد مهدی ابوالقاسم حسن نرجس خاتون 15ماه شعبان سنه 255 هجری سامراء بسیارطولانی - - - - -